Rozporządzenie GPSR a biznes online

General Product Safety Regulation, czyli GPSR to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Wchodzi w życie 13 grudnia 2024 roku i wprowadza znaczące zmiany na rynku produktów i usług. 

Ten wpis jest częścią cyklu, w którym omawiam kwestie ściśle związane z GPRS.

Sprawdź również pozostałe materiały na blogu, w którym szczegółowo odnoszę się do branży online oraz zostawiam praktyczne wskazówki:

• Co to jest GPSR i jakie zmiany wprowadza
• Co zmienia GPSR – checklista dla przedsiębiorców

W tym wpisie omawiam między innymi:

• Podstawowe aspekty bezpieczeństwa produktów w kontekście GPSR.
• Obowiązki właścicieli e-commerce.
• Obowiązki dostawców internetowych platform handlowych (marketplace).
• Główne obowiązki dla wszystkich podmiotów łańcucha dostaw.
• Sytuację produktów wprowadzonych na rynek przed 13 grudnia 2024 roku.

Rozporządzenie GPSR – główne aspekty bezpieczeństwa produktów

Co ustawodawca ma na myśli, mówiąc o bezpieczeństwie? Zagadnienie to jest złożone i obejmuje bardzo różne aspekty. Część z nich jest uniwersalna, inne odnoszą się do charakteru samych produktów lub sposobu ich dystrybuowania i sprzedaży.

Jako główne aspekty bezpieczeństwa produktów wskazywane są: 

• ocena ryzyka,
• właściwości produktu,
• prezentacja i wygląd,
• cyberbezpieczeństwo,
• ewoluujące funkcje,
• zgodność z normami,
• monitorowanie i aktualizacja,
• identyfikowalność,
• informacje dla konsumentów,
• reagowanie na zagrożenia.

Rozwinięcie poszczególnych punktów zamieściłam w tekście wprowadzającym do tego cyklu wpisów: Co to jest GPSR i jakie zmiany wprowadza.

Obowiązki właścicieli e-commerce

Właściciele sklepów internetowych, w których sprzedawane są produkty objęte nowymi przepisami, mają następujące obowiązki:

• Informowanie o producencie oraz osobie odpowiedzialnej za konkretny produkt w UE.
  
• Weryfikację, czy na opakowaniach (lub w dołączonych dokumentach) znalazły się między innymi dane producenta wraz z adresem stacjonarnym i internetowym właściwym do kontaktu, informacje niezbędne do identyfikacji produktu oraz niezbędne ostrzeżenia i informacje na temat bezpieczeństwa.
  
  Co ciekawe, prawodawca zwraca też uwagę na to, by informacje te były napisane językiem zrozumiałym dla konsumentów. Wpisuje się to w zagadnienie czytania umów ze zrozumieniem i przeciwdziałaniu analfabetyzmowi funkcjonalnemu.
  
• Raportowanie potencjalnych zagrożeń – i to w konkretny sposób, przez portal unijny Safety Business Gateway. 
  
• Podejmowania działań naprawczych oraz współpracy w ich zakresie, jeśli wystąpią nieprawidłowości. Oznacza to transparentność, zapewnienie dostępu do dokumentacji technicznej oraz właściwe zarządzanie reklamacjami i dokumentowanie ich.
  
• Dostosowanie interfejsu sklepu internetowego z uwzględnieniem prezentowania wymaganych informacji o produkcie w łatwo dostępny, zrozumiały dla konsumentów sposób.

Obowiązki marketplace

W myśl nowych przepisów naprawdę każdy podmiot obecny w łańcuchu dostaw objęty jest pewnymi odpowiedzialnościami za wprowadzenie na rynek produktów lub obrót nimi. Rozporządzenie GPSR wskazuje zatem również dostawców internetowych platform handlowych, tzw. marketplace.

To niezwykle istotni uczestnicy rynku, ponieważ ostatnie lata przyniosły znaczący wzrost zakupów na odległość. Konsumenci korzystają nie tylko ze sklepów internetowych, ale również z serwisów w rodzaju Amazon lub Allegro.

Rozporządzenie GPSR nakłada na te ostatnie następujące obowiązki:

• Wyznaczenie punktów kontaktowych: zarówno do komunikacji z organami nadzoru, jak i dla konsumentów.
  
• Opracowanie i wdrożenie wewnętrznych procedur bezpieczeństwa – tak, by sprzedawcy mieli możliwość dostarczać i prezentować w przejrzysty sposób informacje o oferowanych przez siebie produktach.
  
• Współpraca z organami nadzoru oraz niezwłoczne reagowanie w sytuacjach, gdy konkretne produkty zostaną wskazane jako niebezpieczne (uniemożliwianie dostępu do takiej oferty lub usuwanie jej).

Rozporządzenie GPSR – obowiązki przedsiębiorcy 

Każdy podmiot, którego dotyczy GPRS, ma konkretne obowiązki wynikające z nowych przepisów. Ich podstawowe zestawienie możemy zawrzeć na krótkiej liście.

Jeśli produkujesz, dystrybuujesz lub sprzedajesz produkty fizyczne albo świadczysz usługi z wykorzystaniem produktów mogących stanowić zagrożenie, zastosuj się do kolejnych kroków:

• Określ, czy produkt w ogóle podlega regulacjom GPRS.
• Zidentyfikuj swoją rolę w procesie obrotu produktem.
• Oceń ryzyka, czyli zidentyfikuj zagrożenia wynikające z użytkowania produktu.
• Opracuj i stosuj odpowiednie oznakowania, instrukcje użytkowania i ostrzeżenia.
• Przygotuj dokumentację techniczną oraz dokumentację zgodności.
• Monitoruj rynek, czyli prowadzić nadzór nad produktami (dotyczy to producentów i dystrybutorów.
• Współpracuj z organami nadzoru.
• Przestrzegaj przepisów nie tylko unijnych, ale również lokalnych.
• Testuj pod kątem bezpieczeństwa oraz opracuj właściwe certyfikaty i oznaczenia.
• Przygotuj procedury wycofania produktu.

Poszczególne punkty tej listy omówiłam w tekście Co to jest GPSR i jakie zmiany wprowadza.

O czym warto pamiętać w kontekście tych obowiązków?

• Rozporządzenie wymaga monitorowania i aktualizacji bezpieczeństwa produktów przez cały okres ich użytkowania. 

• Ustawodawca zobowiązuje wszystkie podmioty do podejmowania natychmiastowych działań w przypadku wykrycia zagrożenia.

• Przewidziano ujednolicony system szybkiego ostrzegania o niebezpiecznych produktach (RAPEX / Safety Gate).

• Prawodawca unijny objął regulacjami GPSR także dostawców wszelkich platform typu marketplace, gdzie można zawierać umowy bez udziału operatora. (np. Allegro, Amazon, eBay).

Sytuacja produktów wprowadzonych na rynek przed 13 grudnia 2024

Produkty wprowadzone na rynek przed wejściem w życie rozporządzenia GPSR nie muszą być automatycznie dostosowane do nowych wymagań. Pod warunkiem, że dotychczas spełniały standardy wymagane obowiązującymi dotychczas przepisami.

GPSR wymaga, aby wszystkie produkty obecne na rynku UE (również te wprowadzone przed 13 grudnia 2024 roku) spełniały podstawowe wymogi bezpieczeństwa. W przypadku wykrycia zagrożenia, konieczne jest informowanie o nim, a producenci zobowiązani są do podjęcia odpowiednich działań naprawczych. Dotyczy to również produktów obecnych w obiegu rynkowym przed wejściem w życie GPSR.

Jak przygotować się do nowych przepisów 

W zależności od tego, jakie miejsce zajmuje Twoja firma w łańcuchu dostaw, mogą dotyczyć Cię różne obowiązki wynikające z rozporządzenia. W zależności od oferty, możesz, ale nie musisz podlegać nowym przepisom. 

Aby ułatwić taką weryfikację, ale również przygotowanie praktycznych aspektów, jak procedury, instrukcje, przygotowałam praktyczną checklistę dla przedsiębiorców.

Rozporządzenie GPSR już od 13 grudnia 2024

Chcesz upewnić się, że Twoje działania w ramach dostosowania firmy do nowych przepisów są poprawne? A może potrzebujesz wsparcia w stworzeniu i wdrożeniu odpowiednich dokumentów? Zachęcam do konsultacji z ekspertem. Wraz z moim zespołem wspieram działania przedsiębiorczyń i przedsiębiorców z różnych branż i segmentów rynku.

Napisz do mnie na kontakt@krzywicka.pl lub wykup w sklepie Dimotely konsultację (dostępne w opcji 30 minut lub 60 minut).

Pamiętaj, że nowe przepisy wchodzą w życie już 13 grudnia 2024 roku!

Chcesz trzymać rękę na pulsie i być na bieżąco? Regularnie tworzę treści podobe do tematu poruszonego w tym wpisie.

Prowadzę kanał na YouTube, na którym publikuję rozmowy z osobami prowadzącymi świetnie działające biznesy online oraz krótkie nagrania dotyczące aktualnych zagadnień prawnych.

Zajrzyj też na Instagram, gdzie publikuję informację o aktualnych aktywnościach swoich i zespołu Dimotely.

Co środę wysyłam newsletter – zasubskrybuj wiadomości ode mnie!