Co zmienia GPSR – checklista dla przedsiębiorców
GPRS wchodzi w życie 13 grudnia 2024 roku. Skrót ten oznacza Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Nowe przepisy dostosowują prawo do zmian, jakie zaszły na rynku w ciągu ostatnich dwóch dekad. Obowiązki wynikające z rozporządzenia obejmują wszystkie podmioty w łańcuchu dostaw. Regulacje mają zwiększyć poziom bezpieczeństwa produktów konsumenckich na rynku Unii Europejskiej. Dowiedz się, co zmienia GPSR.
Ten wpis jest częścią cyklu, w którym omawiam kwestie ściśle związane z GPRS.
Sprawdź również pozostałe materiały na blogu, w których omawiam podstawowe kwestie związane z nowymi przepisami oraz odnoszę się do branży online:
W tym tekście znajduje się praktyczna checklista dla przedsiębiorców. Dzięki niej w 4 krokach zweryfikujesz, czy i co musisz zrobić, aby spełniać wymogi rozporządzenia GPSR.
Co zmienia GPSR dla Twojej firmy
Co zmienia GPSR? Aby ułatwić Ci wstępne działania, przygotowałam praktyczną checklistę z omówieniem poszczególnych punktów. Możesz w kilku krokach sprawdzić, czy i w jakim stopniu przepisy dotyczą Ciebie i Twojej firmy.
- Zweryfikuj, jaką rolę odgrywasz na rynku
- Sprawdź, czy podlegasz pod GPSR
- Zweryfikuj czy spełniasz wymogi bezpieczeństwa produktów
- Sprawdź, czy posiadasz odpowiednią dokumentację produktów
Poniżej znajdziesz szczegółowe rozwinięcie kwestii, które należy poddać ocenie.
1. Zweryfikuj, jaką rolę odgrywasz na rynku
Kto jest odpowiedzialny za zgodność z przepisami? GPRS nakłada obowiązki na różnych uczestników rynku, takich jak:
- Producenci – osoby lub firmy odpowiedzialne za projektowanie i wytwarzanie produktów,
- Importerzy – osoby, które wprowadzają produkty spoza UE do rynku UE,
- Dystrybutorzy – osoby, które oferują lub sprzedają produkty konsumentom,
- Dostawcy internetowych platform handlowych (marketplace) – dostawcy usługi pośrednictwa wykorzystującej interfejs online, który umożliwia konsumentom zawieranie z przedsiębiorcami umów zawieranych na odległość na sprzedaż produktów (np. Allegro, Amazon).
2. Sprawdź, czy podlegasz pod GPSR
Jeśli sprzedajesz produkt dedykowany konsumentom lub który potencjalnie może być używany przez konsumentów (a nie ma go na liście wykluczeń), podlegasz nowym regulacjom. Co zmienia GPSR w Twojej sytuacji?
Rozporządzenie GPRS dotyczy wszystkich produktów konsumpcyjnych sprzedawanych w Unii Europejskiej, które:
- mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa użytkowników oraz produkty
- nie są objęte innymi, bardziej szczegółowymi regulacjami dotyczącymi bezpieczeństwa (np. dyrektywa zabawkowa, dyrektywa o sprzęcie elektrycznym, regulacje dotyczące chemikaliów).
GPSR a Twoje produkty
GPRS obejmuje produkty, które mogą stanowić zagrożenie. Poniższa lista nie jest oczywiście pełna, ale wskazuje na szeroki wachlarz towarów objętych przepisami:
- Zabawki, które mogą spowodować zadławienie, porażenie prądem, oparzenia itp.
- Sprzęt elektryczny (np. urządzenia AGD), który może stanowić zagrożenie elektryczne.
- Produkty chemiczne (np. kosmetyki, detergenty) – mogą zawierać niebezpieczne substancje.
- Odzież i tekstylia, które mogą powodować poparzenia lub inne obrażenia.
- Akcesoria dla dzieci (np. wózki, foteliki samochodowe), które muszą spełniać odpowiednie standardy bezpieczeństwa,
- Produkty codziennego użytku: przedmioty, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa w wyniku niewłaściwego użytkowania. Do tej grupy zaliczamy między innymi narzędzia kuchenne, garnki, patelnie, sztućce, filiżanki, kubki, które mogą stwarzać zagrożenie uszkodzenia ciała (np. ostre krawędzie, materiały łatwopalne).
- Akcesoria i biżuteria: produkty, które mogą stanowić zagrożenie, zwłaszcza dla dzieci. Składają się często z małych części, które mogą zostać połknięte. Zagrożeniem może być również zastosowanie toksycznych materiałów.
- Sprzęt sportowy: produkty do sportu i rekreacji, które mogą stwarzać zagrożenie w wyniku niewłaściwego użytkowania lub wad konstrukcyjnych.
- Meble: produkty, które mogą stwarzać zagrożenie w wyniku błędów konstrukcyjnych, użycia niebezpiecznych materiałów lub niestabilności. (np. fotele, regały, stoły).
- Akcesoria dla zwierząt: jeżeli posiadają konstrukcje lub zostały stworzone z materiałów, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa użytkowników.
- Akcesoria do włosów: jeśli stwarza jakiekolwiek zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa użytkowników. Jeśli opaska zawiera małe, łatwe do połknięcia elementy, ostre krawędzie, lub toksyczne materiały, powinna spełniać wymagania GPRS,
- Karma dla zwierząt: może podlegać rozporządzeniu GPRS, jeśli stanowi zagrożenie zdrowotne lub bezpieczeństwa dla zwierząt, wynikające z niewłaściwego składu, zanieczyszczeń mikrobiologicznych, toksycznych substancji chemicznych lub błędnego oznakowania.
Rozporządzenie nie obejmuje:
- produktów leczniczych do stosowania u ludzi ani weterynaryjnych produktów leczniczych,
- żywności i pasz,
- żywych roślin i zwierząt, organizmów zmodyfikowanych genetycznie,
- produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych,
- produktów ochrony roślin,
- środków ochrony roślin,
- sprzętu wykorzystywanego do przemieszczania się lub podróży, gdy jest on obsługiwany bezpośrednio przez usługodawcę,
- statków powietrznych, których konstrukcja, wytwarzanie, obsługa techniczna i eksploatacja stwarzają niewielkie zagrożenie dla bezpieczeństwa,
- antyków.
3. Zweryfikuj, czy spełniasz wymogi bezpieczeństwa produktów
Podstawowym wymogiem GPRS jest to, że produkty muszą być bezpieczne w normalnych warunkach użytkowania. Jak to zweryfikować i zadbać o wszelkie formalności? Musisz przygotować między innymi:
- Ocenę ryzyka
Musisz ocenić, czy Twój produkt może stanowić zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów. Obowiązek wstępnej analizy ryzyka produktu spoczywa głównie na producencie, jednak każdy podmiot musi również przeprowadzić weryfikację czy producent, dystrybutor lub importer z którymi współpracuje wykonuje swoje obowiązki przewidziane w GPSR. - Oznakowanie
Produkty muszą być odpowiednio oznakowane, z uwzględnieniem informacji o bezpieczeństwie, szczególnie w przypadku produktów, które mogą być niebezpieczne w wyniku niewłaściwego użytkowania. Jeśli produkt wiąże się z potencjalnym ryzykiem, powinien być oznakowany odpowiednimi ostrzeżeniami. Etykiety muszą być jasne, zrozumiałe i dobrze widoczne.
Oznakowanie powinno zawierać dane producenta lub importera, kraj produkcji oraz inne wymagane informacje takie jak: numerem typu, partii lub serii lub posiadają inny widoczny i czytelny dla konsumenta element umożliwiający ich identyfikację, lub w przypadku gdy wielkość lub charakter produktu to uniemożliwiają – wymagane informacje są umieszczone na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu. - Instrukcje i ostrzeżenia
Jeśli produkt wymaga szczególnych instrukcji lub ostrzeżeń, powinny być one dostarczone w sposób zrozumiały i łatwy do odnalezienia przez użytkownika. Instrukcje muszą zawierać informacje o ryzykach, metodach użytkowania, konserwacji, ewentualnym usuwaniu produktów (np. utylizacja, recykling).
4. Sprawdź, czy posiadasz odpowiednią dokumentację produktów
Musisz być w stanie dostarczyć odpowiednią dokumentację, która potwierdza, że produkt spełnia wymagania bezpieczeństwa.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, czy produkt spełnia wymagania GPRS, możesz sprawdzić, czy istnieją normy zharmonizowane dotyczące Twojego produktu.
Produkty, które spełniają te normy, są uważane za zgodne z wymogami bezpieczeństwa, a ich zgodność może być udokumentowana za pomocą odpowiednich certyfikatów lub deklaracji zgodności.
Co zmienia GPSR i co warto wiedzieć o nowych przepisach
Rozporządzenie GPRS to spora zmiana, ponieważ dotyczy dużej grupy dóbr konsumenckich, ale i ogromnej rzeszy podmiotów gospodarczych.
Kluczowe jest nie tylko weryfikowanie i odpowiednie oznaczanie produktów, ale również przygotowanie niezbędnej dokumentacji. Więcej o tym napisałam w artykule wprowadzającym do cyklu o GPSR. Znajdziesz tam także informacje dotyczące organów nadzorujących, ewentualnych kar oraz infrastruktury technicznej – portalu Safety Gate.
Z kolei o obowiązkach właścicieli sklepów internetowych i dostawców marketpalce opowiedziałam w artykule Rozporządzenie GPSP a biznes online.
Co zmienia GPSR i jak się przygotować
Jeżeli chcesz dobrze przygotować swoją firmę do zmian wynikających z rozporządzenie GPSR, wykorzystaj powyższą checklistę. W razie wątpliwości, zalecam konsultację z ekspertem, na przykład z prawnikiem lub prawniczką.
Szukasz wsparcia prawnego dla swojej firmy? Napisz do mnie na kontakt@krzywicka.pl lub wykup w sklepie Dimotely konsultację (dostępne w opcji 30 minut lub 60 minut).
Pamiętaj, że nowe przepisy wchodzą w życie już 13 grudnia 2024 roku!
Chcesz trzymać rękę na pulsie i być na bieżąco? Regularnie tworzę treści podobe do tematu poruszonego w tym wpisie.
Prowadzę kanał na YouTube, na którym publikuję rozmowy z osobami prowadzącymi świetnie działające biznesy online oraz krótkie nagrania dotyczące aktualnych zagadnień prawnych.
Zajrzyj też na Instagram, gdzie publikuję informację o aktualnych aktywnościach swoich i zespołu Dimotely.
Co środę wysyłam newsletter – zasubskrybuj wiadomości ode mnie!