Zmiany w prawie e-commerce 2023 – co wyjaśnił komunikat UOKiK?

„Omnibus” obowiązuje zaledwie miesiąc, a już mamy ważny komunikat UOKiK, któremu trzeba się przyjrzeć. Co to jest Dyrektywa tzw. Omnibus i co musisz wiedzieć o zmianach prawa, przeczytasz we wcześniejszym wpisie na blogu.

Z tego artykułu dowiesz się, jak informować o obniżkach cen w e-handlu i dlaczego wypowiedź UOKiK na ten temat może być szczególnie ważna dla polskiego e-commerce.

Dyrektywa Omnibus – co to jest? 

W Polsce obowiązuje stawa z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług. Dla przedsiębiorców sprzedających online oraz agencji reklamowych niezwykle istotne znaczenie w zakresie ostatnich zmian ma art. 4, który obejmuje sposób uwidaczniania cen i towarów:

„Art. 4.

1. W miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług jest pokazywanie ceny oraz cenę jednostkową towaru lub usługi w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. 

2. W każdym przypadku informowania o obniżeniu ceny towaru lub usługi obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się również informację o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. 

3. Jeżeli dany towar lub dana usługa są oferowane do sprzedaży w okresie krótszym niż 30 dni, obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się również informację o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie od dnia rozpoczęcia oferowania tego towaru lub tej usługi do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki. 

4. W przypadku towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mają krótki termin przydatności, obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki, z zastrzeżeniami wskazanymi w ustawie”.

Przepis ten stanowi implementację dyrektywy europejskiej tzw. Omnibus. Po zakończeniu prac nad tzw. Omnibusem już na poziomie europejskim zauważono, że dyrektywa nie odpowiada na wszystkie pytania w zakresie przekazywania ostatniej najniższej ceny.

Efektem tych spostrzeżeń było wydanie wytycznych przez Komisję Europejską. Wytyczne te nie są źródłem twardego prawa jak ustawa, ale stanowią pewien przewodnik do zrozumienia „omnibusowego świata”.

Wiele osób liczyło, że podobne wytyczne zostaną opublikowane przed wejściem w życie Omnibusa przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub przez Inspekcję Handlową, które będą miały charakter edukacyjny i pomogą przedsiębiorcom dostosować się do rewolucji e-commerce 2023. Tak się jednak nie stało. Natomiast został wydany komunikat Prezesa UOKiK z dnia 16 stycznia 2023 roku, w którym zostały podsumowane wnioski z dwóch tygodni obowiązywania zmian omnibusowych.

Co wynika z komunikatu Prezesa UOKIK z dnia 16 stycznia 2023 roku?

Prezes UOKiK poinformował:

„urząd sprawdził 40 stron internetowych przedsiębiorców działających w sektorze e-commerce i skierował do tych wszystkich podmiotów wystąpienia z prośbą o zajęcie stanowiska, co do poprawności wdrożenia przepisów dotyczących najniższej ceny”.

Zatem UOKiK sprawdził strony 40 podmiotów i do wszystkich wysłał prośby o zajęcie stanowiska. To znaczy, że w 40 przypadkach mogły pojawić się wątpliwości co do poprawności wdrożonych zmian. Wśród wyróżnionych przedsiębiorców znalazły się takie podmioty jak – Empik, AliExpress, Amazon, Allegro, Hebe, Lidl, Media Markt, Vistula, T-Mobile, Recman i wiele innych.

Komunikat Prezesa UOKiK z dnia 16 stycznia 2023 roku zawiera zasady, które można wykorzystać prowadząc swój e-commerce, a które nie wynikają bezpośrednio z ustaw.

Dla ułatwienia czytania tego tekstu, na potrzeby tego materiału, zamiast pojęcia „ostatnia najniższa cena w ciągu 30 dni” będę pisała „cena omnibusowa”.

To jak, możemy zaczynać?

Jakie wskazówki przekazał nam UOKiK?

1. Jak należy poprawnie określać cenę omnibusową?

Ostatnia najniższa cena w ciągu 30 dni to termin „święty” i lepiej uważać na jego parafrazy. Informacje dotyczące promocji, obniżek cen, czyli co trzeba robić albo działać poprawnie znajdziesz w jednym z odcinków podcastu „Przepis na e-commerce”, gdzie dowiesz się, że zbytnia kreatywność w tym zakresie może nie popłacać. UOKiK rozwiał te wątpliwości.

Ważne:

Terminy: cena referencyjna, cena promocyjna, ostatnia najniższa, cena sprzed promocji – mogą naruszać nowe przepisy.

2. Jak obliczać obniżkę ceny?

Zgodnie z komunikatem, obliczając wielkość obniżki, przedsiębiorca powinien podawać nową cenę w odniesieniu do ceny omnibusowej – czyli ostatniej najniższej ceny.

Oznacza to, że nawet jeśli po drodze cena była wyższa, to obniżkę obliczamy od ceny omnibusowej. Wielu przedsiębiorców wyliczało wielkość rabatu od ostatniej ceny danego towaru, a nie najniższej w ciągu 30 dni! Takie działanie może zostać potraktowane jako nieprawidłowe.

3. Czy można podać cenę przekreśloną i cenę omnibusową obok siebie?

Praktyka, która może zostać uznana za naruszającą przepis, to podawanie aktualnej ceny i ceny przekreślonej bez zamieszczenia informacji, czym jest cena przekreślona . Należy wprost wskazać, że cena omnibusowa to ostatnia najniższa cena w ciągu 30 dni. Przekreślenie ceny nie zwalnia nas z tego obowiązku.

4. Czy można dodać gwiazdkę do ceny omnibusowej i wyjaśnienia małym drukiem?

Zastrzeżenia UOKiK wzbudza także konieczność klikania w gwiazdki lub podkreślone pola (na przykład na karcie produktu w sklepie on-line) w celu zdobycia informacji o cenie omnibusowej, czyli sytuacje, kiedy potencjalny kupujący nie ma na tacy podanej informacji o cenie omnibusowej, a musi wykonać jakąś dodatkową aktywność, aby się o niej dowiedzieć. Podobnie wygląda sytuacja dotycząca posługiwania się przez przedsiębiorców, przy prezentowaniu obniżek, innymi wartościami referencyjnymi bez uwzględnienia ceny omnibusowej!

5. Co jeszcze może być naruszeniem omnibusowej ceny?

Naruszające mogą też okazać się wszelkie praktyki, polegające na informowaniu o cenie omnibusowej w sposób nieczytelny – nieczytelne fonty, niewielki kontrast. Nie stosuj zatem liter zlewających się z tłem, nieczytelnych. Komunikat ma być jasny i czytelny.

6. Jakie są kary za niewłaściwe wskazanie ceny omnibusowej?

W przypadku ostatniej najniższej ceny „głównym” organem nadzorczym jest Inspekcja Handlowa, która może nałożyć na przedsiębiorcę karę w maksymalnej wysokości 20 tys. zł, a w przypadku naruszeń powtarzających się trzykrotnie w ciągu 12 miesięcy karę 40 tys. zł. 

Istnieje jednak także ryzyko nałożenia kary przez Prezesa UOKiK. W przypadku, gdy naruszenie dotyczące informowania o cenach przybierze postać praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, przedsiębiorcy grozi kara w wysokości do 10 % obrotu za rok poprzedni oraz kara do 2 milionów zł na osobę zarządzającą podmiotem (np. członek zarządu), która w ramach wykonywanej funkcji umyślnie dopuścił a się przez swoje zachowanie lub zaniechanie takiego naruszenia. 

Zatem co robić, aby poprawnie oznaczać cenę omnibusową?

1. Stosuj termin: „Ostatnia najniższa cena w ciągu 30 dni”.
2. Stosuj tylko czytelne, wyraźne i dobrze widoczne oznaczenia ceny omnibusowej.
3. Rabat obliczaj od ostatniej najniższej ceny w ciągu 30 dni.
4. Informację o cenie omnibusowej podawaj na talerzu – tak samo jak Ty, nikt nie klika w gwiazdki.
5. I co najważniejsze – obserwuj strony UOKiK oraz Inspekcji Handlowej. Z komunikatu UOKiK wynika, że to nie jest ostatnie słowo Urzędu i zostały zapowiedziane dalsze działania weryfikujące!

Po więcej materiałów z zakresu e-commerce zajrzyj do podcastu Przepis na e-Commerce na Spotify i YouTube.

Jeśli potrzebujesz szablonów regulaminów wraz z instrukcją w formie video, zajrzyj pod link poniżej.